Tên di sản : Nhà Ông Lê Oanh Kiều (Cụm di tích cách mạng Hàm Hạ)

Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa

Loại di tích : Di tích lịch sử

Sô quyết định : 2754 QĐ/BT

Giới thiệu

Nhà ông Lê Oanh Kiều:

Nằm ở vị trí giữa làng Hàm Hạ, cách trục đường làng chưa đầy 100m và sau đình làng Hàm Hạ khoảng 20m. Nhà dựng theo hướng Tây Nam, xung quanh là khu dân cư, gồm 5 gian (dài 14, 15m – rộng 6,45m) chia thành 3 phòng: 3 gian giữ làm nơi tiếp khách (thường gọi là nhà ngoài), 2 gian cuối 2 bên nhà ngoài dùng để làm buồng (gọi là nhà trong). Phía Tây Bắc là nhà bếp và các công trình phụ khác. Sân sau lát gạch bát (rộng 6,10m; dài 9,30m).

Về kiến trúc: nhà làm theo lối kiến trúc cổ truyền của dân tộc: Gồm cột cái, cột quân, cột hiên (riêng 3 gian giữa trống một cột cái để làm rộng lòng nhà). Các vì kèo liên kết với nhau bằng các đường xà. Kết cấu vì kèo theo lối kẻ chuyền, giá chiêng, cửa bức bàn. Đường kính cột cái 1,25; tảng kê 0,37 x 0,37, cột quân có đường kính 0,2; tảng kê cột 0,35 x 0,35.

Có thể nói, ngôi nhà ông Lê Oanh Kiều là một trong những kiến trúc rất chắc chắn, vững chãi, rộng lớn so với một số ngôi nhà ở của gia đình khác trong vùng. Hiện nay, kiến trúc này còn khá chắc chắn.

Sự kiện thành lập chi bộ Đảng Hàm Hạ ngày 25/6/1930 được tổ chức bí mật trong căn buồng phía Đông Nam nhà ông Lê Oanh Kiều. Với chiếc bàn theo kiểu án thư và đủ để 7-8 người ngồi. Nghi thức đơn giản mà ý nghĩa hết sức lớn lao. Bà Lê Thị Vẻ (vợ ông Lê Oanh Kiều) không những giúp chồng và đồng đội tham gia hoạt động cách mạng mà trong Hội nghị lịch sử này, Bà vừa là người cảnh giới vừa là người phục vụ. Bà được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng có công với nước. Hiện nay, chiếc bàn lịch sử ấy đang được trưng bày giới thiệu tại nhà Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa.